Operat szacunkowy: czym jest, ile kosztuje, kto może go przygotować?

Operat szacunkowy to jeden z najistotniejszych dokumentów towarzyszących procesowi ubiegania się o kredyt hipoteczny. Z tym terminem spotka się więc każda osoba, która planuje zaciągnąć kredyt na zakup mieszkania czy budowę domu. Czym właściwie jest operat szacunkowy? Dlaczego banki żądają jego przedstawienia? Kto i za ile go wykona? Na te pytania odpowiadamy w naszym poradniku.

Czym jest operat szacunkowy?

Mówimy tutaj o dokumencie poświadczającym wartość nieruchomości, której zakup ma zostać sfinansowany kredytem hipotecznym. Bank musi wiedzieć, ile dana inwestycja rzeczywiście kosztuje, bo na tej podstawie podejmuje decyzję o wysokości udzielonego kredytu. Podkreślmy przy tym, że operat szacunkowy jest dokumentem urzędowy, a więc ma pełną moc prawną, a zawarte w nim informacje są wiążące dla banku.

Kto sporządza operat szacunkowy?

Może to zrobić wyłącznie licencjonowany rzeczoznawca majątkowy. Specjalista bierze pod uwagę wiele elementów, w tym stan nieruchomości, lokalizację, a także chociażby ceny ofertowe podobnych lokali/domów/działek w okolicy. W operacie rzeczoznawca określa własną metodę dokonywania obliczeń.

Wykonanie operatu można zlecić rzeczoznawcy polecanemu przez bank i skorzystać z pośrednictwa instytucji. Korzystniej jest jednak zrobić to na własną rękę – wówczas to kredytobiorca jest właścicielem operatu. Ważne! Banki mają własne listy rzeczoznawców, których wyceny są przez nie akceptowane. Warto więc poprosić bank o podzielenie się kontaktami do rekomendowanych specjalistów, by nie ryzykować, że operat zostanie odrzucony.

Ile to kosztuje?

Cena operatu szacunkowego zależy od dwóch czynników. Po pierwsze: od rodzaju nieruchomości. Po drugie: od renomy rzeczoznawcy i terenu, na jakim działa. Jeśli chodzi o standardowe mieszkanie w średniej wielkości mieście, to tutaj trzeba się liczyć z kosztem rzędu 400-500 złotych. Operat szacunkowy domu jednorodzinnego będzie nawet dwukrotnie droższy.

Koszt sporządzenia operatu szacunkowego ponosi oczywiście osoba starająca się o kredyt. Warto pamiętać, że pieniądze nie są zwracane w sytuacji, gdy bank odmówi udzielenia finansowania. Dlatego operat warto zlecić we własnym zakresie (bez pośrednictwa banku), by była możliwość jego wykorzystania w kolejnym procesie kredytowym. Dokument jest ważny przez 12 miesięcy od dnia sporządzenia.