Decyzja zapadła: postanowiłeś wynająć swoje mieszkanie, aby w ten sposób osiągać dochód pasywny i jednocześnie zachować nieruchomość. To jeden z najpopularniejszych sposobów na zyskanie dodatkowego źródła gotówki. Musisz sobie natomiast zdawać sprawę z ryzyka – nigdy nie wiesz, na jakiego lokatora trafisz (może być nierzetelny, uciążliwy, roszczeniowy). Choć pokutuje przekonanie, że polskie prawo zawsze stoi po stronie lokatorów, to w rzeczywistości także wynajmujący ma liczne przywileje, z których powinien korzystać. Te najważniejsze wymieniamy w naszym poradniku.
Wynajmujący może pobrać kaucję od najemcy, która w założeniu ma zabezpieczyć ekonomiczne interesy właściciela na wypadek np. zniszczenia lokalu czy niewywiązania się z obowiązku zapłaty czynszu. Warto przy tym wiedzieć, że wysokość kaucji nie może przekroczyć dwunastokrotności ustalonego czynszu. Jeśli więc czynsz wynosi np. 1000 złotych, to maksymalna kaucja, jaką może pobrać wynajmujący, to 12000 złotych. W Polsce najczęściej stosuje się kaucję odpowiadającą trzymiesięcznemu czynszowi.
Wynajmujący może ustanowić zakład na rzeczach ruchomych najemcy, które zostały wniesione do lokalu. Taki zastaw jest formą zabezpieczenia czynszu oraz opłat eksploatacyjnych. W praktyce oznacza to, że jeśli najemca np. opuści mieszkanie bez zapłacenia czynszu, pozostawione przez niego rzeczy ruchome przechodzą na wynajmującego. Dotyczy to także rzeczy wniesionych przez członków rodziny najemcy, zajmujących lokal razem z nim.
Oczywiście wynajmujący nie może podnosić czynszu wedle własnego widzimisię i wtedy, gdy ma na to ochotę. Ma natomiast prawo wypowiedzieć najemcy dotychczasową umowę (z zachowaniem terminu wypowiedzenia), by następnie podpisać z nim nową umowę ze zaktualizowaną stawką czynszu.
Żądanie przywrócenia lokalu do pierwotnego stanu
Jeśli najemca mieszkania wprowadzi w nim jakieś zmiany, które nie zostały uzgodnione z wynajmującym (np. dobudowanie ścianki działowej czy montaż klimatyzacji), to zgodnie z prawem właściciel może przejąć te udoskonalenia za opłatą lub zażądać ich nieodpłatnego usunięcia, co wiąże się z przywróceniem lokalu do wcześniejszego stanu.
Prawo gwarantuje wynajmującemu możliwość zastrzeżenia, że mieszkanie nie może być podnajmowane przez najemcę innym osobom. Najemcy nie wolno również, bez zgody wynajmującego, udostępniać lokalu swoim znajomym. Wyjątek stanowią osoby, względem których najemca jest obciążony obowiązkiem alimentacyjnym.