Balustrady - rodzaje, zastosowanie, charakterystyka

Balustrady - przepisy prawa budowlanego

Warunki techniczne konstruowania wszystkich komponentów balustrad oraz ich bezpieczeństwo użytkowania są regulowane przez prawo budowlane, tak więc projektując balustrady, powinniśmy się z nimi zapoznać.

Oto niektóre z nich dotyczące balustrad wewnętrznych:

• wszystkie składniki  konstrukcji balustrad powinny zapewnić przeniesienie sił poziomych- powinny być stabilne i solidne;
• balustrady wewnętrzne i zewnętrzne nie powinny posiadać ostro zakończonych elementów;
• wysokość balustrady ( mierzona do wierzchu poręczy) w budynkach jednorodzinnych wielopoziomowych powinna mieć min. 0,9 m, natomiast w pozostałych budynkach publicznych i budynkach wielorodzinnych wysokość min.1,1 m. Jeśli chodzi o balustrady przy schodach, to ich wygodę może zwiększyć dodatkowy pochwyt – wykonany na wysokości ok. 75 cm. -zamocowany po wewnętrznej stronie balustrady będzie pomocny dla dzieci i osób starszych;
• maksymalny prześwit lub wymiar otworu pomiędzy elementami wypełnienia balustrady to w przypadku budynków wielorodzinnych, budynkach oświaty i zdrowotnych - co najwyżej 12 cm, natomiast
  w budynkach jednorodzinnych prześwit może wynosić 20 cm;
•  wypełnienie balustrady (chodzi o pionowe płaszczyzny) powinno zapewniać skuteczną ochronę przed wypadnięciem osób;
• balustrady, które są przy pochylniach przeznaczonych dla ruchu osób niepełnosprawnych, muszą mieć obustronne poręcze i najczęściej
  są umieszczone na wysokości 0,75 i 0,9 m od płaszczyzny ruchu;
• poręcze przy schodach i pochylniach powinny być oddalone od strony ściany, do której są mocowane co najmniej 0,05 m;
• ewentualne poziome komponenty balustrady nie mogą tworzyć rodzaju drabinki do wspinania się, gdyż stanowią zachętę
  do wspinania się po nich i niebezpieczeństwo dla dzieci. Jeśli
  w budynku przewiduje się zbiorowe przebywanie dzieci, balustrady najczęściej posiadają dodatkowe rozwiązania uniemożliwiające zsuwanie się dzieci po poręczy.

Rodzaje balustrad

Balustrady dzielimy na kilka rodzajów ze względu na rodzaj materiałów,
z jakich są wykonane.

I tak wyróżniamy balustrady:

• pełne- pełna balustrada jest jednolitą powierzchnią przysłaniającą bieg schodów, które uważane jest za jedno z najbezpieczniejszych dla dzieci.  W balustradzie pełnej wykonanej z betonu, bloczków, cegieł lub płyt gipsowo-kartonowych możemy poprowadzić przewody elektryczne prowadzące na piętro lub jako oświetlenie boczne schodów. Jest to jednak dość masywne, nieco przytłaczające rozwiązanie. Jeśli chcemy do wnętrza wprowadzić lekkość, więcej przestrzeni, to w tej grupie znajdą się balustrady wykonane ze szkła hartowanego lub aluminium. Przy szklanych rozwiązaniach pamiętajmy, by wypełnienie szklane było wykonane ze szkła
  o podwyższonej wytrzymałości na uderzenia, tłukącego się na drobne, nieostre odłamki;
• kurtynowe -balustrada kurtynowa nie zasłania całkowicie biegu schodów, wypełnienie sięga jedynie do kilku czy kilkunastu centymetrów ponad ich linię i poniżej poręczy. Górna część balustrady może być ażurowa, a wypełnienie najczęściej wykonane jest ze szkła, płyty drewnopodobnej, aluminium lub tworzywa sztucznego, które mocuje się do uchwytów pomiędzy słupkami lub do poręczy i boku stopni;
• ażurowe - to bodajże najbardziej znane i jeszcze do niedawna najpopularniejsze balustrady. Tego typu balustrada jest lekka, subtelna, nie przytłaczająca wnętrza. Balustrada ażurowa składa się z poręczy i słupków rozstawionych w jednakowych odstępach. Mogą być wykonane z drewna, metalu lub szklanych paneli, a także z połączenia tych materiałów. Tego typu balustrady mogą być połączeniem finezyjnych kształtów, które wyszły spod ręki metaloplastyka lub snycerza. Najważniejszym elementem balustrady ażurowej na schody są słupki i poręcz, które zapewniają stabilność -ażurowe wypełnienia składa się z dowolnego kształtu profili metalowych, drewnianych, plastikowych lub szklanych, a mogą to być również stalowe linki. Jest to najbardziej dekoracyjny i różnorodny typ balustrad. 

Jak dopasować balustradę do schodów i stylu domu

W zależności od stylu, w jakim urządzone jest wnętrze budynku zależy styl balustrady i zastosowanie materiałów na nią. W jakimś stopniu wygląd balustrady zależeć będzie również od samej konstrukcji stopni.

I tak:

• Schody drewniane - do stopni z drewna najlepiej pasuje barierka drewniana. Możemy ją zostawić w kolorze drewna, pasującą
  do stopni, lub pomalować na jakiś kolor -pomalowana na biało doskonale się wpasuje do stylu skandynawskiego, natomiast każdy "drewniany" kolor będzie pasował do stylu klasycznego.
• Dobrym połączeniem do schodów drewnianych są również balustrady ze stali nierdzewnej - w minimalistycznym, loftowym stylu mogą
  to być proste elementy, natomiast mogą to być również balustrady ze stali, które mają fantazyjne kształty w mniej formalnym stylu.
• Drewniane schody i połączenie stali nierdzewnej to doskonałe połączenie, a jeśli do tego dołączymy jeszcze szkło hartowane,
  to uzyskamy nowoczesne, lekkie połączenie.
• Reasumując - do drewnianych stopni pasują balustrady drewniane oraz balustrady szklane, balustrady kute czy balustrady metalowe - drewno doskonale współgra ze wszystkimi materiałami - tu również dobrze wyglądać będzie ścianka z płyt kartonowo-gipsowych
  czy ceglana w stylu nowoczesnym, loftowym.
• Schody kamienne - schody kamienne, czyli obłożone granitem, marmurem czy płytkami doskonale współgrają z balustradami
  z elementami ze stali nierdzewnej i szkło hartowane. Stal nierdzewna z taflami szkła podkreśla kamień i nada lekkości całej konstrukcji. Dodatkowe oświetlenie powoduje powiększenie optyczne przestrzeni
  i pięknie odbija się w kamiennych schodach.
• Do kamiennych schodów świetnie wkomponuje się ścianka pełna
  z cegieł czy płyt kartonowo-gipsowych z poręczą ze stali nierdzewnej czy drewna oraz balustrady metalowe z metalowymi linkami rozciągniętymi pomiędzy słupkami.
• Schody szklane - schody szklane to wersja bardzo ekskluzywna
  i efektowna. Odpowiednio podświetlone stają się wyglądać, jakby unosiły się w powietrzu. W związku z tym, balustrada powinna być również lekka i delikatna. W tym przypadku dobrze będą wyglądać balustrady szklane, lub połączenie szkła z metalem. Metalowe linki rozpięte od sufitu do podłogi lub pomiędzy metalowymi słupkami to doskonałe towarzystwo szkła.

Są to oczywiście główne zasady, które możemy wg naszego gustu
i indywidualnych upodobań nieco zmodyfikować. Należy zawsze pamiętać, że jeśli drewno króluje w całym budynku, to dobrze jest, jeśli balustrada
i schody też mają drewniane motywy. Jeśli jesteśmy posiadaczami nowoczesnego stylu, gdzie element metalu, szkła dominują w naszym domu, to dobrze, jeśli te elementy występują
w postaci balustrad czy jako wykończenie balkonów - warto zachować stylistyczną spójność.

Istnieje jednak styl, w którym możemy pomieszać style - to eklektyzm. 

Eklektyzm to w skrócie kompilacja łącząca różne elementy stylistyczne -
w tym stylu możemy połączyć balustrady kute i szkło,  szklane wypełnienie z drewnem. Również balustrada szklana w połączeniu
z aluminium i metalowymi linkami będzie dobrze wyglądać. W tej stylistyce należy jednak pamiętać o tym, by nie przesadzić w różnorodnych, niepasujących do siebie elementów.
W tym stylu im mniej, tym lepiej - trzeba bardzo ostrożnie stosować kompilację różnych materiałów.

Podsumowanie

Balustrada na schody często stanowi efektowne wykończenie schodów, antresoli, pełniąc jednocześnie funkcję ochronną i odciążającą konstrukcję oraz stanowi bezpieczeństwo dla korzystających ze schodów.

Często, a nawet w każdym przypadku dąży się do tego, by zarówno schody jak i balustrady pełniły funkcje ozdobne. To, z jakiego materiału jest wykonana zależy od wielu czynników -przede wszystkim od stylu panującego w całym domu.

Jaką wykonać balustradę i z jakiego materiału podpowie nam projektant lub firma wykonująca montaż - dobrze zaprojektowana balustrada, jakość jej wykonania i montażu oraz zachowanie warunków bezpieczeństwa
i obciążenia to podstawowy, jednolity element atrakcyjności stanowiący
o funkcjonalności konstrukcji na długie lata.